In ons dagelijks leven zijn wij volledig afhankelijk van onze zintuigen. Door middel van onze ogen, oren, neus, mond en ledematen tasten wij constant onze omgeving af en nemen wij alles wat er om ons heen gebeurt waar. Onze hersenen zetten deze signalen om naar een begrijpbare taal of reactie. Eigenlijk is het heel bijzonder dat alles in ons lichaam zo goed op elkaar is afgesteld. Dit vraagt toch uiterste precisie. Onze oren en het geluid wat we waarnemen en produceren speelt hierin een essentiële rol.
De oertijd
Al in de oertijd speelde geluid een belangrijke rol. Toen al werd geluid benut voor signaleren van gevaar, te communiceren, prooien waar te nemen en als navigatiesysteem. Tot in hoever ons gehoor van toen te vergelijken is met dat van nu, daar zijn de meningen over verdeeld maar dat ons gehoor een belangrijk zintuig was staat niet ter discussie.
Ons instinct
Voor al onze zintuigen geldt dat wij ons weg willen houden van onaangename waarnemingen en toe trekken naar aangename waarnemingen:
- Zien wij iets gevaarlijks of onaangenaams, dan zullen we instinctief weglopen of ons hoofd wegdraaien om het gevaar af te wenden.
- Ruiken we een onaangename geur, dan zullen we vanuit ons instinct weg willen lopen totdat we deze geur niet meer ruiken.
- Proeven we iets vies, dan zullen we zo snel mogelijk deze smaak weg willen halen.
- Pakken we iets vast wat pijn doet of naar voelt, dan zullen we het loslaten.
Ook ons gehoor zal een instinctieve reactie oproepen. Horen we onaangenaam geluid, dan zal ons instinct ons oproepen om weg te gaan van het geluid totdat we een rustige, aangename plek hebben gevonden. Het tegenovergestelde is natuurlijk ook een feit:
- Zien we iets moois of aangenaams? Dan zullen we ons aangetrokken voelen en het van dichterbij willen bekijken
- Ruiken we iets aangenaams, dan zullen we ons aangetrokken voelen tot de geur en naar de bron van de aangename geur willen gaan.
- Proeven we iets lekkers, dan zullen we er meer van willen proeven.
- Raken we iets prettigs aan, dan zullen we het vasthouden en verder willen onderzoeken.
Ook dit is voor ons gehoor van toepassing. Aangename geluiden zullen ons aantrekken en ons nieuwsgierig maken en voor ontspanning zorgen.
De instincten in relatie tot consumentengedrag
In winkels, winkelcentra, horeca en uitgaansgelegenheden is de exploitant erbij gebaat dat bezoekers zich op hun gemak voelen en zo lang mogelijk op de locatie verblijven. Een feit is dat men meer consumeert als men ergens langer blijft. Voor veel zintuigen heeft men dit fenomeen al door. De meeste locaties hebben een fijne, mooie uitstraling en zijn aangenaam voor het oog. Iedere exploitant begrijpt dat onaangename geuren niet goed zijn voor de klandizie en iedere horeca-eigenaar begrijpt dat wat hij/zij serveert een aangename smaak moet hebben. Wat vreemd is, is dat men de onmisbare factor van geluid vaak niet meeneemt in ditzelfde plan. Overal in de wereld vinden we vele gelegenheden die voor de consument aantrekkelijk moeten zijn en waar nagenoeg alle zintuigen worden bediend, maar waar onze oren worden verwaarloosd. We kennen allemaal het restaurant met hoge kwaliteit voedingsmiddelen en een perfecte styling, maar waar we vanwege de herrie en de slechte akoestiek zo snel mogelijk weer wegwillen, laat staan nog even na tafelen. Ook kennen we allemaal de winkels en winkelcentra met verkoopwaren die we interessant vinden, maar als we bij de ingang de herrie horen en de drukte zien toch besluiten om door te lopen. Hier komt ons oerinstinct naar boven. We willen weg van herrie en naar geluid en gaan opzoek naar aangenaam geluid. Eigenlijk jaagt de exploitant met een slecht akoestisch klimaat zijn eigen klanten weg.
De gevolgen van een slechte akoestiek op ons koopgedrag
De alom bekende Julian Treasure probeert mensen over de hele wereld duidelijk te maken hoe belangrijk ons gehoor is in onze samenleving. In zijn Ted-Talk “4 ways that sounds affects us” laat hij zien wat de directe gevolgen van geluid zijn op ons dagelijks leven. De Retail sector is hier een onderdeel van. Zo laat hij zien dat een slecht akoestisch klimaat tot 28% omzetvermindering kan leiden, vanwege het simpele feit dat de klanten door het onaangenaam akoestisch klimaat worden weggejaagd. Wil je de Ted-talk zelf bekijken, dan is deze te vinden via onderstaande link:
Geen klachten = Geen akoestisch probleem?
“Ik krijg nooit klachten dus ik heb geen akoestiek probleem”. Ik denk dat dit de meest genoemde reden is om geen akoestische maatregelen te willen treffen. Dat men geen klachten krijgt, wil natuurlijk niet zeggen dat deze er niet zijn. Veel mensen zijn terughoudend in het geven van kritiek. Hoe vaak heb je zelf in een restaurant gegeten waar een slechte akoestiek de avond negatief heeft beïnvloed? En hoe vaak heeft u hier de eigenaar op attent gemaakt? Dit zal in de meeste gevallen niet of nauwelijks gebeuren. Wel is het resultaat dat men niet nog een keer zal terugkeren en de locatie ook niet zal aanraden. Meestal horen we dan zinnen als “het eten was er echt prima, maar de herrie is echt niet te doen”.
Akoestiek als investering voor de toekomst
Als we de kern uit dit blogbericht bekijken, dan is iedere exploitant erbij gebaat om de consument zo lang mogelijk op de locatie te houden en een goede indruk achter te laten zodat men in de toekomst terugkomt. Dit kan men bereiken met een omgeving die aangenaam is voor al onze zintuigen. Een goed akoestisch plan is dus een belangrijk onderdeel voor het langdurig succes van een commerciële omgeving en is dus een investering voor de toekomst.
Joost Vermeulen
Akoestisch Adviseur bij het Naadloos Akoestisch Bouwlab